Formoza Folio (Revuo de Tajvana Esperantisto)

Se oni volas legi revuon de Tajvana Esperantisto nomiĝas Formoza Folio, jen sed la retejo ne estas oficiala retejo de Tajvana Esperantisto. Kaj se oni volus kontribui, bonvolu sendi mesaĝon al mi. Ni ĉiam bezonas artikolojn. https://www.bitarkivo.org/gazetoj/formozafolio

Trovu instruiston

6 Lokaj Skribsistemoj en Indonezio

Indonezio estas vasta lando en Sudorienta Azio, kiun ĉiu povas rekoni facile sur la mapo ĉar ĝi limas la maron, tiel ĝia landlimo ankaŭ estas la mara limo. Centoj da etnoj kaj lingvoj ekzistas en Indonezio. Malgraŭ havi multajn skribsistemojn, la registaro rekonas la latinan alfabeton kiel la oficialan skribsistemon, kiu estis lanĉita dum la koloniigo fare de la eŭropanoj.

Granda parto de Indonezio iĝis nederlanda kolonio de la 19-a jarcento ĝis sendependiĝo. Kiel rezulto de la eŭropa koloniigo, du gravaj aferoj okazis:

  • La promocio de unu loka lingvo kiel lingua franca. Malaja estis vaste uzita inter homoj de malsamaj lingvoj por komerco en tiu tempo, tiel ke ĝi estis elektita kaj evoluigita por esti la indonezia lingvo.
  • La evoluo de latina alfabeta skribsistemo por registri kaj instrui la lingvon ĉar tio estas la skribsistemo uzata de la eŭropanoj

Post la oficiala rekono de la latina alfabeta skribsistemo, ĝi rapide anstataŭigis la ekzistantajn lokajn skribsistemojn por skriba komunikado. Tamen, kelkaj lokaj skribsistemoj daŭre estas uzitaj plejparte por religiaj celoj aŭ tradiciaj ornamaĵoj. Ĝi ankaŭ estas uzita fare de la loka administracio sur standardoj kiel laboro por montri sian lokan identecon.

La sekvantaroj estas 6 el la ekzistantaj lokaj skribsistemoj en Indonezio.

Javia

Javia estas la araba skribo uzata por skribi la malajan lingvon. Islamanoj en Tajlando kaj Indonezio ne uzas ĝin tiel ofte kiel tiuj en Malajzio kaj Brunejo. Entreprenoj en la malajziaj ŝtatoj Kelantan, Terengganu kaj Pahang devas uzi javian sur ŝildoj. Javia havas altan statuson en Brunejo, kie la grandeco de la javian skribon estas postulata por esti duobla la grandeco de sia latina alfabeto.


Stratnomo en Baubau-urbo de Sudorienta Sulavesa provinco

Nomtabulo en Banda Aceh-urbo de Nanggroe Aceh Darussalam-provinco


Java

La java etno konsistigas la plej grandan parton de la indonezia loĝantaro. Ĉi tio signifas, ke la java lingvo estas loka lingvo, kiu havas la plej multajn parolantojn en Indonezio. Ĝi estis skribita per la java skribo ĝis la japanoj malpermesis ĝin dum la japana koloniigo en Indonezio. La java skribmaniero estis iom post iom anstataŭigita per la latina alfabeto enkondukita de la nederlandanoj dum la nederlanda koloniigo.


Stratnomo en Jogjakarta urbo de Jogjakarta provinco


Lontara

La buĝia, makasara, kaj mandara-lingvoj de Sulavesa insulo utiligis la lontaran skribon kiel sia skribsistemo. Nuntempe, ĝi estas uzita en tradicia literaturo kaj manskribitaj aĵoj kiel ekzemple geedziĝdokumentoj kaj personaj leteroj. La lontara skribo ankaŭ povas esti vidita sur kelkaj stratsignoj. Ĝi ankaŭ estis enkondukita en la proksimaj insuloj de Sumbawa kaj Floreso, kie ĝi estis adaptita al la lokaj lingvoj.


Stratnomo en Makassara urbo de Suda Sulavesa provinco


Sunda

Ĝi estis skribsistemo kreita fare de homoj de Okcidenta Java por skribi ilian lingvon, kiu nomiĝas sunda lingvo. Ili havis la jenajn kriteriojn:

  • Ĝi devus funkcii bone kun la sonoj de la sunda lingvo
  • Ĝi devus korespondi al sunda kulturo
  • Ĝi devus esti simpla
  • Ĝi devus reflekti la sundanan identecon

La rezulto reprezentas tre maloftan provon de registaro adopti skribsistemon bazitan sur historio, kulturo kaj identeco prefere ol oportuno aŭ simpligo. Nuntempe la sunda skribo estis pli uzata por turismaj, artaj kaj komercaj celoj.


Stratnomo en Bogor-urbo de Okcidenta Java provinco


Bataka

Iu ajn en batak-socio povus lerni skribi la Batak-skripton, ne gravas ĉu ili estis malriĉaj aŭ riĉaj, precipe la junaj viroj kiuj skribis amleterojn. La Batak-manuskripto estas utiligita por skribi la Batak-lingvojn de Norda Sumatera provinco. Pluraj tiparoj estas disponeblaj por uzi en Macintosh, Linukso, kaj Vindozo operaciumoj ekde 2020. Tio faciligis la verkadon kaj instruadon de la Batak-lingvoj por studentoj kaj edukaj institucioj en Norda Sumatera provinco, kiel la Universitato de Norda Sumatera.


Stratnomo en Samosir-insulo de Norda Sumatera provinco

Enirejo en Samosir-insulo de Norda Sumatera provinco

Balia

La balia skribo estas uzata por skribi la gepatran lingvon de la homoj de Balio nomita la balia lingvo. Ĝi estas unu el preskaŭ 200 posteuloj de la Brahmia skribo de Barato. En historiaj manskribitaj dokumentoj, la balia kaj la java estas preskaŭ identaj. Balia skribo ankaŭ povas esti vidita sur la vojsignoj, enirejoj al vilaĝoj, temploj, kaj registaraj konstruaĵoj.


Stratnomo en Denpasar-urbo de Balia provinco

Foto de motomoto sc en Unsplash

Comments

Aleatoraj artikoloj

Filmetoj

Kontakta Formularo

Name

Email *

Message *