Lastatempe Indonezio atestis kreskon de Rohinĝoj-rifuĝintoj alvenantaj per boato de Bangladeŝo, kie ili loĝis en superplenigitaj kaj nesekuraj tendaroj. La Rohinĝoj estas persekutata islama minoritato de Mjanmao, kiu alfrontis perforton, diskriminacion kaj movon dum jardekoj.
La rifuĝintoj estis bonvenigitaj de la lokaj aŭtoritatoj kaj komunumoj en Aceh, kiuj provizis al ili manĝaĵojn, ŝirmejon, medicinan prizorgon kaj protekton. La Aceh-popolo, kiu estas ĉefe islamano, montris solidarecon kaj kompaton por la Rohinĝoj.
Tamen, la rifuĝintoj ankaŭ alfrontas multajn defiojn kaj necertecojn en Indonezio ĉar Indonezio ne koncedas azilon aŭ rifuĝintan statuson al Rohinĝoj, sed nur permesas ilin resti provizore ĝis ili povas esti reloĝigitaj al tria lando.
Ekzistis pli ol 1.600 Rohinĝoj en Aceh ĝis decembro 2023. Ĉi tiu kalkulo estas multe pli granda inkluzive de la Rohinĝoj en aliaj regionoj de Indonezio. La granda kvanto de parolantoj de Rohinĝoj-lingvo en Indonezio pruvis al ni, ke la ekzisto de la Rohinĝoj-lingvo en Indonezio ne povas esti subtaksita. Tial indas ekkoni ĉi tiun novan venontan lingvon.
Rohinĝoj (Ruáingga / رُاَينڠَ / 𐴌𐴟𐴇𐴥𐴝𐴚𐴒𐴙𐴝)
La Rohinĝoj-lingvo estas hindeŭropa lingvo parolata de la Rohinĝoj-popolo, islama minoritato el Mjanmao. La lingvo havas longan kaj riĉan historion, sed ĝi ankaŭ alfrontas multajn minacojn kaj defiojn en la moderna mondo.
La Rohinĝoj-lingvo apartenas al la bengala-assama branĉo de la hindeŭropaj lingvoj kaj estas proksime rilata al la chittagonia lingvo parolata en najbara Bangladeŝo. La Rohinĝoj kaj Ĉittagonia-lingvoj havas altan gradon de reciproka komprenebleco. La Rohinĝoj-lingvo estis influita de la araba, persa, urdua kaj birma, same kiel aliaj lingvoj de la regiono.
La plej frua Rohinĝoj-verkado datiĝas pli ol 350 jarojn kaj ĝi uzis araban skripton. Tamen, la redakcio perdiĝis dum la brita kolonia periodo de 1826 ĝis 1946 kaj tial la angla, urdua kaj persa lingvo estis uzataj ĉefe por skribaj konektoj. Tiam Hanifi-skripto, kiu estas miksaĵo de araba, birma kaj romia skriptoj, disvolviĝis post la sendependeco de Birmo.
Artikolo 1 de la Universala Deklaracio de Homaj Rajtoj en Hanifi-skripto |
La Hanifi-skripto malsukcesis inter la homoj pro malfacileco uzi ĉi tiun skripton en komputiloj. La plej nova verkado konata kiel Rohinĝojliŝ baziĝas nur sur romaj alfabetoj, kiuj estas facile haveblaj sur ĉiuj modernaj amaskomunikiloj. Ĉi tiu skripto montriĝis ege facila por lerni kaj kompreni kiel la skriba kaj parolata lingvo kongruas tre proksime.
Ekzemploj de la Rohinĝoj-lingvo en Rohinĝojliŝ
Foto de Simanta Saha sur Unsplash
Comments
Post a Comment